พระพรหมวชิโรดม (สุทัศน์ วรทสฺสี ป.ธ.๙) - วัดโมลีโลกยาราม ราชวรวิหาร

ชาติภูมิ

พระพรหมวชิโรดม^[4]นามเดิมชื่อ สุทัศน์ ไชยะภา เกิดเมื่อวันเสาร์ที่ 6 มีนาคม พ.ศ. 2514 บิดาชื่อ นายสา ไชยะภา มารดาชื่อ นางจันทร์ ไชยะภา ภูมิลำเนาเดิม ณ บ้านเลขที่ 152 บ้านราษฎร์นิยม ตำบลโคกตูม อำเภอประโคนชัย จังหวัดบุรีรัมย์

การบรรพชา และอุปสมบท

เมื่อจบประถมศึกษาปีที่ 6 แล้วก็ได้บรรพชาครั้งแรกเมื่อวันที่ 9 พฤษภาคม 2527 โดยมีพระครูวิบูลวุฒิคุณ (ฉลัน) อดีตเจ้าอาวาสวัดตาไก้พลวงและรองเจ้าคณะอำเภอนางรอง เป็นพระอุปัชฌาย์ ท่านจึงเข้าศึกษานักธรรมตรีที่สำนักศาสนศึกษาแห่งนี้ จากนั้นจึงเข้าศึกษาต่อนักธรรมโท-เอก และบาลี ณ วัดกลาง อำเภอนางรอง จังหวัดบุรีรัมย์ ภายใต้การปกครองของ พระมงคลวชิรธาดา (บัณฑร ชินวํโส)^[5] ^[6](น.ธ.เอก,อภิธรรมบัณฑิต) เจ้าคณะอำเภอนางรอง(สมัยนั้น) เมื่อสอบประโยค ป.ธ.๔ ได้แล้ว พระมงคลวชิรธาดา (บัณฑร ชินวํโส,น.ธ.เอก,อภิธรรมบัณฑิต) จึงนำมาฝากพระราชเมธี (วรวิทย์) ผู้ช่วยเจ้าอาวาสวัดมหาธาตุยุวราชรังสฤษฎิ์ รองเจ้าคณะภาค 10 และเจ้าคณะ 8 ขณะนั้น เพื่อเข้าศึกษาต่อ ท่านมีวิริยะอุตสาหะในการศึกษาอย่างยวดยิ่งสามารถสอบผ่านชั้นประโยค ป.ธ.๕ ถึง ป.ธ.๙ โดยไม่สอบตกเลย ธรรมเนียมวัดมหาธาตุนั้น เมื่อมีสามเณรนวกะเข้ามาอยู่อาศัยแต่ละปี จะต้องผ่านการอบรมกรรมฐาน การอบรมขนบธรรมเนียมประเพณีของวัดมหาธาตุ และบรรพชาใหม่ ท่านจึงได้บรรพชาอีกครั้ง เมื่อวันที่ 4 เดือนกรกฎาคม พ.ศ. 2533 ณ พระอุโบสถวัดมหาธาตุยุวราชรังสฤษฎิ์ราชวรมหาวิหาร แขวงพระบรมมหาราชวัง เขตพระนคร กรุงเทพมหานคร โดยมี พระเดชพระคุณพระสุเมธาธิบดี (บุญเลิศ ทตฺตสุทฺธิ), ป.ธ.๘ อดีตเจ้าอาวาส วัดมหาธาตุยุวราชรังสฤษฎิ์ อดีตเจ้าคณะกรุงเทพมหานคร อดีตกรรมการมหาเถรสมาคม เป็นพระอุปัชฌาย์

เมื่อสอบไล่ได้เปรียญธรรม 6 ประโยค พออายุครบอุปสมบท ได้อุปสมบทเป็นพระภิกษุ เมื่อวันที่ 21 มิถุนายน พ.ศ. 2535 ณ อุโบสถวัดกลาง ตำบลนางรอง อำเภอนางรอง จังหวัดบุรีรัมย์ โดยมีพระพรหมกวี (วรวิทย์ คงฺคปญฺโญ) อดีตเจ้าอาวาสวัดโมลีโลกยาราม, อดีตเจ้าคณะภาค10 อดีตหัวหน้าพระธรรมทูตสายที่ 6 ขณะดำรงสมณศักดิ์ที่ พระราชเมธี ผู้ช่วยเจ้าอาวาส วัดมหาธาตุยุวราชรังสฤษฎิ์ กรุงเทพมหานคร รองเจ้าคณะภาค 10 เป็นพระอุปัชฌาย์ และมีพระธรรมวชิรสุตาภรณ์ (สุพจน์ โชติญาโณ) เจ้าอาวาส วัดกลาง (พระอารามหลวง) ตำบลในเมือง อำเภอเมืองบุรีรัมย์ จังหวัดบุรีรัมย์, และเจ้าคณะจังหวัด บุรีรัมย์ ขณะดำรงสมณศักดิ์ที่ พระครูธีรคุณาธาร เป็นพระกรรมวาจาจารย์ มีพระมงคลวชิรธาดา (บัณฑร ชินวํโส) เจ้าอาวาสวัดกลาง ตำบลนางรอง อำเภอนางรอง จังหวัดบุรีรัมย์ และที่ปรึกษา เจ้าคณะอำเภอนางรอง ขณะดำรงสมณศักดิ์ที่พระครูพิทักษ์ชินวงศ์เป็นพระอนุสาวนาจารย์ ได้รับฉายาจากพระอุปัชฌาย์นามว่า” วรทสฺสี “

อุปสมบทแล้ว ก็ศึกษาต่อจนจบ ป.ธ.๙ ที่สำนักเรียนวัดมหาธาตุก็ได้เข้าศึกษาต่อในระดับปริญญาตรี–ปริญญาโท และปฏิบัติหน้าที่ครูสอนในมหาธาตุวิทยาลัยจนถึงปีพุทธศักราช 2540 จึงได้เป็นพระอนุจรติดตามพระเทพปริยัติสุธี (วรวิทย์) ผู้เป็นพระอุปัชฌาย์ไปอยู่วัดโมลีโลกยาราม นับเป็นการเปลี่ยนแปลงครั้งใหญ่ ในระยะแรกทำหน้าที่เป็นรองอาจารย์ใหญ่(พ.ศ. 2541-2543) และอาจารย์ใหญ่ (พ.ศ. 2544-ปัจจุบัน) ตามลำดับ ช่วยพระอุปัชฌาย์สอนบาลีและนักธรรมและบูรณปฏิสังขรณ์วัดโมลีโลกยารามตามความสามารถ จนทำให้สำนักเรียนวัดโมลีโลกยารามภายใต้การนำของพระเทพปริยัติสุธี (วรวิทย์) ทะยานขึ้นสู่ อันดับ 1 ของประเทศ ในปัจจุบันนอกจากจะทำงานบริหารการศึกษาของสำนักเรียนแล้ว ท่านยังได้ศึกษาต่อจนจบระดับปริญญาเอกอีกด้วย

วุฒิการศึกษา

พ.ศ. 2527 สำเร็จการศึกษาชั้น ประถมศึกษาปีที่ 6 โรงเรียนบ้านราษฎร์นิยม ตำบลโคกตูม อำเภอประโคนชัย จังหวัดบุรีรัมย์ สังกัด สำนักงานเขตพื้นที่การศึกษาบุรีรัมย์ เขต 3
พ.ศ. 2530 สอบได้นักธรรมชั้นเอก สำนักศาสนศึกษาวัดกลาง อำเภอนางรอง จังหวัดบุรีรัมย์ สำนักเรียนคณะจังหวัดบุรีรัมย์
พ.ศ. 2538 สอบได้เปรียญธรรม 9 ประโยค สำนักเรียนวัดมหาธาตุฯ แขวงพระบรมมหาราชวัง เขตพระนคร กรุงเทพมหานคร
พ.ศ. 2541 สำเร็จปริญญาพุทธศาสตรบัณฑิต สาขาวิชาปรัชญา (พธ.บ.) มหาวิทยาลัยมหาจุฬาลงกรณราชวิทยาลัย
พ.ศ. 2544 สำเร็จปริญญาอักษรศาสตรมหาบัณฑิต สาขาวิชาศาสนาเปรียบเทียบ (อ.ม.) คณะสังคมศาสตร์และมนุษยศาสตร์ มหาวิทยาลัยมหิดล
พ.ศ. 2545 สำเร็จหลักสูตรประกาศนียบัตรวิชาชีพครู (ป.วค.) คณะศึกษาศาสตร์ มหาวิทยาลัยสุโขทัยธรรมาธิราช
พ.ศ. 2548 สำเร็จปริญญาศึกษาศาสตรบัณฑิต สาขาวิชาบริหารการศึกษา (ศษ.บ.) คณะศึกษาศาสตร์ มหาวิทยาลัยสุโขทัยธรรมาธิราช
พ.ศ. 2554 สำเร็จปริญญาครุศาสตรมหาบัณฑิต สาขาวิชาการบริหารการศึกษา (ค.ม.) มหาวิทยาลัยราชภัฏธนบุรี
พ.ศ. 2557 สำเร็จปริญญาหลักสูตรปรัชญาดุษฎีบัณฑิต สาขาวิชาวัฒนธรรมศาสตร์ (ปร.ด.) มหาวิทยาลัยมหาสารคาม

งานปกครองบริหารกิจการคณะสงฆ์

พ.ศ. 2544 เป็น พระกรรมวาจาจารย์
พ.ศ. 2545 เป็น ผู้ช่วยเจ้าอาวาสวัดโมลีโลกยารามราชวรวิหาร
พ.ศ. 2554 เป็น ผู้รักษาการแทนเจ้าอาวาสวัดโมลีโลกยารามราชวรวิหาร
พ.ศ. 2555 เป็น เจ้าอาวาสวัดโมลีโลกยารามราชวรวิหาร
พ.ศ. 2557 เป็น พระอุปัชฌาย์ (วิสามัญ)
พ.ศ. 2557 เป็น เจ้าคณะเขตบางกอกใหญ่
พ.ศ. 2557 เป็น รองเจ้าคณะภาค 9
พ.ศ. 2564 เป็น เจ้าคณะภาค 10^[7]

งานด้านการศึกษา

พ.ศ. 2537 เป็น กรรมการตรวจประโยคธรรมสนามหลวง
พ.ศ. 2539 เป็น กรรมการตรวจประโยคบาลีสนามหลวง
พ.ศ. 2540 เป็น หัวหน้าศูนย์สังฆศาสน์ธำรง ตำบลนนทรี อำเภอกบินทร์บุรี จังหวัดปราจีนบุรี ซึ่งเป็นศูนย์การศึกษาพระปริยัติธรรมทั้งแผนกธรรมและแผนกบาลีของสำนักเรียนวัดโมลีโลกยาราม
พ.ศ. 2541 – พ.ศ. 2543 เป็น รองอาจารย์ใหญ่ สำนักเรียนวัดโมลีโลกยาราม
พ.ศ. 2544 เป็น อาจารย์ใหญ่ สำนักเรียนวัดโมลีโลกยาราม
พ.ศ. 2552 เป็น ผู้นำประโยคบาลีไปเปิดสอบ ณ หน่วยสอบวัดมหาพุทธาราม (พระอารามหลวง) จังหวัดศรีสะเกษ
พ.ศ. 2552 เป็น พระวิทยากรประจำ บรรยายถวายความรู้ เรื่อง “การศาสนศึกษา” แก่พระสังฆาธิการระดับเจ้าคณะตำบล และเจ้าอาวาสตั้งใหม่ทั่วประเทศ รวมปีละ 5 รุ่น ณ สถาบันพระสังฆาธิการ สำนักงานพระพุทธศาสนาแห่งชาติ
พ.ศ. 2553 เป็น ผู้นำประโยคบาลีไปเปิดสอบ ณ หน่วยสอบวัดมหาธาตุ จังหวัดยโสธร
พ.ศ. 2553 เป็น คณะกรรมการอำนวยการในการสอบธรรมสนามหลวงประจำปี ณ สนามสอบวัดราชสิทธาราม เขตบางกอกใหญ่ กรุงเทพมหานคร
พ.ศ. 2554 เป็น ผู้อำนวยการศูนย์สังฆศาสน์ธำรง ตำบลนนทรี อำเภอกบินทร์บุรี จังหวัดปราจีนบุรี
พ.ศ. 2554 เป็น กรรมการผู้ทรงคุณวุฒิฝ่ายวิชาการสำนักงานแม่กองธรรมสนามหลวง
พ.ศ. 2554 -พ.ศ. 2555 เป็น คณะกรรมการอำนวยการในการสอบบาลีสนามหลวงประจำปี ณ สนามสอบวัดราชสิทธาราม เขตบางกอกใหญ่ กรุงเทพมหานคร
พ.ศ. 2554 เป็น คณะทำงานยกร่างข้อสอบธรรมศึกษา วิชาวินัย
พ.ศ. 2555 เป็น ผู้แทนแม่กองธรรมสนามหลวง นำข้อสอบธรรมศึกษาไปเปิดสอบ ณ วัดวชิรธรรมปทีป มลรัฐนิวยอร์ก ประเทศสหรัฐอเมริกา
พ.ศ. 2555 เป็น ผู้อำนวยการศูนย์มหาบาลีวิชชาลัย ซึ่งเป็นศูนย์ศึกษาภาษาบาลีสำหรับฆราวาสทั่วไป
พ.ศ. 2555 เป็น วิทยากรบรรยายถวายความรู้ด้านการบริหารการศึกษาบาลีแก่ครูบาลี และเจ้าสำนักเรียน-เจ้าสำนักศาสนศึกษาทั่วประเทศ โดยกองพุทธศาสนศึกษา สำนักงานพระพุทธศาสนาแห่งชาติร่วมกับสำนักงานแม่กองบาลีสนามหลวง
พ.ศ. 2555 เป็น วิทยากรบรรยายถวายความรู้วิชา “บาลีไวยากรณ์” แก่ครูสอนบาลีทั่วประเทศ โดยกองพุทธศาสนศึกษา สำนักงานพระพุทธศาสนาแห่งชาติร่วมกับสำนักงานแม่กองบาลีสนามหลวง ณ วัดปากน้ำ เขตภาษีเจริญ กรุงเทพมหานคร
พ.ศ. 2555 เป็น คณะกรรมการพิจารณากำหนดเกณฑ์การคัดเลือกครูสอนพระปริยัติธรรม แผนกบาลีดีเด่นประจำปี
พ.ศ. 2556 เป็น กรรมการควบคุมห้องสอบบาลีสนามหลวง ประจำปี ณ สนามสอบวัดกัลยาณมิตร เขตธนบุรี กรุงเทพมหานคร
พ.ศ. 2565 เป็น รองแม่กองบาลีสนามหลวง ประจำหนตะวันออก
พ.ศ. 2565 เป็น ที่ปรึกษาคณะกรรมการประจำวิทยาลัยสงฆ์ร้อยเอ็ด^[8]มหาวิทยาลัยมหาจุฬาลงกรณราชวิทยาลัย

ผลงานเชิงประจักษ์

เป็นผู้ปกครองสงฆ์ในระดับภูมิภาค คือ ดำรงตำแหน่งเจ้าคณะภาค ๑๐ ดูแลปกครองคณะสงฆ์ ๖ จังหวัด คือ อุบลราชธานี ศรีสะเกษ นครพนม ยโสธร มุกดาหาร อำนาจเจริญ
เป็นผู้บริหารสำนักเรียนวัดโมลีโลกยาราม จนมีผลงานเป็นที่ประจักษ์แก่สาธารณชน กล่าวคือ มีพระภิกษุสามเณรสอบพระปริยัติธรรมแผนกบาลีได้เป็นอันดับ ๑ ของกรุงเทพมหานคร และเป็นอันดับ ๑ ของประเทศติดต่อหลายปี ดังนี้

๑. มีผลสอบพระปริยัติธรรมแผนกบาลีได้อันดับที่ ๑ ของสำนักเรียนในกรุงเทพมหานครติดต่อกัน คือ พ.ศ. ๒๕๕๐, ๒๕๕๒, ๒๕๕๓, ๒๕๕๔, ๒๕๕๕, ๒๕๕๖, ๒๕๕๗, ๒๕๕๘, ๒๕๕๙, ๒๕๖๐, ๒๕๖๑, ๒๕๖๒, ๒๕๖๓, ๒๕๖๔, ๒๕๖๕, ๒๕๖๖, ๒๕๖๗

๒. มีผลสอบพระปริยัติธรรมแผนกบาลีได้อันดับที่ ๑ ของประเทศติดต่อกัน คือ พ.ศ. ๒๕๕๙, ๒๕๖๐, ๒๕๖๑, ๒๕๖๒, ๒๕๖๓, ๒๕๖๔ , ๒๕๖๕ , ๒๕๖๖ , ๒๕๖๗

เป็นผู้นำการศึกษาพระปริยัติธรรมแผนกบาลี หรือบาลีศึกษา ไปเปิดสอนในเรือนจำเป็นครั้งแรก โดยร่วมมือกับกรมราชทัณฑ์ กระทรวงยุติธรรม โดยทำการเปิดสอนตั้งแต่พุทธศักราช ๒๕๕๗ จนปัจจุบัน ในเรือนจำหลายแห่ง เช่นเรือนจำแม่สอด จังหวัดตาก เรือนจำบางขวาง ทัณฑสถานหญิงกลาง เป็นต้น จนมีผลงานเป็นที่ประจักษ์ โดยมีผู้ต้องขังสอบพระปริยัติธรรมแผนกบาลี (บาลีศึกษา) ได้จำนวนมากที่สุดในประเทศไทย นอกจากนั้น ได้ยังเปิดโอกาสให้ฆราวาสเข้ามาศึกษาพระบาลี (บาลีศึกษา) ในสำนักเรียนวัดโมลีโลกยาราม กรุงเทพมหานคร

ผลงานการแต่งตำรา

เคล็ดลับวิชาสัมพันธ์ไทย ชั้นประโยค ป.ธ.3 (พ.ศ. 2538)
ธรรมศึกษาชั้นตรี ฉบับปรับปรุงตามหลักสูตรใหม่
ปัญหาและเฉลยบาลีสนามหลวงชั้นเปรียญเอก (พ.ศ. 2549)
หลักสูตรบาลีไวยากรณ์และหลักสัมพันธ์
เบญจศีลเบญจธรรม อุดมชีวิตของมนุษย์
คู่มือคู่ใจพระคาถาธรรมบท
พระธัมมปทัฏฐกถา แปลโดยพยัญชนะภาค1 – ภาค4
พระธัมมปทัฏฐกถา แปลโดยพยัญชนะ ภาค5 – ภาค8

รางวัลเกียรติคุณ

พ.ศ. ๒๕๕๘ ได้รับรางวัลศิษย์เก่าดีเด่นเกียรติคุณ ประจำปีพุทธศักราช ๒๕๕๘โดยสมาคมศิษย์เก่ามหาวิทยาลัยมหาจุฬาลงกรณราชวิทยาลัย
พ.ศ. ๒๕๕๘ ได้รับโล่เกียรติคุณ ในฐานะผู้ทำคุณประโยชน์ต่อพระพุทธศาสนา และสังคม โดยมหาวิทยาลัยมหาจุฬาลงกรณราชวิทยาลัย
พ.ศ. ๒๕๕๙ ได้รับรางวัลโล่เกียรติคุณจากมูลนิธิจำนงศ์ ทองประเสริฐ ในฐานะผู้มีผลงานดีเด่นสาขาวิชาพระพุทธศาสนา ด้านวรรณกรรมทางพระพุทธศาสนา
พ.ศ. ๒๕๕๙ ได้รับรางวัลศิษย์เก่าดีเด่นบัณฑิตวิทยาลัย มหาวิทยาลัยมหิดล
พ.ศ. ๒๕๕๙ ได้รับรางวัลเสาเสมาธรรมจักร กรมการศาสนา กระทรวงวัฒนธรรม สาขาการจัดการศึกษาพระปริยัติธรรม สมเด็จพระเทพรัตนราชสุดาฯ สยามบรมราชกุมารี เป็นองค์ประธานในพิธีพระราชทานรางวัล
พ.ศ. ๒๕๖๑ ได้รับโล่เชิดชูเกียรติ รางวัล “ธนบุรีศรีนพมาศ” ๗๐ ปี แห่งความภาคภูมิ โดยสำนักศิลปะและวัฒนธรรม มหาวิทยาลัยราชภัฏธนบุรี
พ.ศ. ๒๕๖๒ ได้รับรางวัลเกียรติคุณนานาชาติ มหานาคาอวอร์ด
พ.ศ. ๒๕๖๒ ได้รับรางวัลเกียรติคุณนานาชาติ ส่งเสริมคนดี มีคุณธรรม เทศกาลวันมาฆบูชา Moral Awards 2019
พ.ศ. ๒๕๖๔ ได้รับรางวัลผู้มีคุณูปการต่อการศึกษาของชาติ โดยครุสภา กระทรวงศึกษาธิการ
พ.ศ. 2565 ได้รับถวายปริญญาศิลปศาสตรดุษฎีบัณฑิตกิตติมศักดิ์ สาขาวิชาการจัดการชุมชน (ศศ.ด.กิตติ์) มหาวิทยาลัยราชภัฏธนบุรี

ศาสนกิจพิเศษ

พ.ศ. 2565 เป็นพระวิทยากรบรรยายถวายพระอักษรด้านภาษาบาลี แด่พระบาทสมเด็จพระวชิรเกล้าเจ้าอยู่หัว เจ้าคุณพระสินีนาฏ พิลาสกัลยาณี และข้าราชบริพารในพระองค์ ณ พระที่นั่งอัมพรสถาน พระราชวังดุสิต

สมณศักดิ์

8 พฤษภาคม พ.ศ. 2567 เป็นพระราชาคณะเจ้าคณะรอง ชั้นหิรัญบัฏที่ พระพรหมวชิโรดม ปริยัตยาคมธุรโกศล โสภณสีลสมาจาร บริหารศาสนกิจดิลก ตรีปิฎกบัณฑิต มหาคณิสสร บวรสังฆาราม คามวาสี^[13]

พ.ศ. 2538 ทรงตั้งเปรียญธรรม 9 ประโยค ที่ พระมหาสุทัศน์ วรทสฺสี

5 ธันวาคม พ.ศ. 2551 เป็นพระราชาคณะชั้นสามัญ เปรียญที่ พระเมธีวราภรณ์^[9]

5 ธันวาคม พ.ศ. 2556 เป็นพระราชาคณะชั้นราชที่ พระราชปริยัติโมลี ตรีปิฎกบัณฑิต มหาคณิสสร บวรสังฆาราม คามวาสี^[10]

12 สิงหาคม พ.ศ. 2559 เป็นพระราชาคณะชั้นเทพที่ พระเทพปริยัติโมลี ศรีปริยัติดิลก ตรีปิฎกบัณฑิต มหาคณิสสร บวรสังฆาราม คามวาสี^[11]

17 กรกฎาคม พ.ศ. 2563 เป็นพระราชาคณะชั้นธรรมที่ พระธรรมราชานุวัตร วิภัชธรรมโกศล โสภณกิจจานุกิจ นิวิฐธรรมสุนทร มหาคณิสสร บวรสังฆาราม คามวาสี