ระเบียบมหาเถรสมาคม
กำหนดวิธีปฏิบัติในหน้าที่พระอุปัชฌาย์ [1]
พ.ศ. ๒๕๐๗
——————
อาศัยอำนาจตามความในมาตรา ๑๘ แห่งพระราชบัญญัติคณะสงฆ์ พ.ศ. ๒๕๐๕ และในข้อ ๔๑ แห่งกฎมหาเถรสมาคม ฉบับที่ ๗ (พ.ศ. ๒๕๐๖) ว่าด้วยการแต่งตั้งถอดถอนพระอุปัชฌาย์ มหาเถรสมาคมวางระเบียบไว้ ดังต่อไปนี้
ข้อ ๑ ระเบียบมหาเถรสมาคมนี้ เรียกว่า “ระเบียบมหาเถรสมาคมกำหนดวิธีปฏิบัติในหน้าที่พระอุปัชฌาย์ พ.ศ. ๒๕๐๗”
ข้อ ๒ ระเบียบมหาเถรสมาคมนี้ ให้ใช้บังคับตั้งแต่วันถัดจาวันประกาศในแถลงการณ์คณะสงฆ์เป็นต้นไป
หมวด ๑
การฝึกซ้อมอบรมหรือสอบความรู้พระอุปัชฌาย์
ข้อ ๓ ในการฝึกซ้อมอบรมหรือสอบความรู้พระอุปัชฌาย์ ให้ดำเนินการตามหัวข้อดังต่อไปนี้
๑. หน้าที่เจ้านาค เช่น การขานนาค
๒. หน้าที่พระกรรมวาจาจารย์ เช่น สวดญัตติ อนุสาวนา ได้คล่องแคล่วเป็นอักขรสมบัติ
๓. หน้าที่พระอุปัชฌาย์ คือ สอนนาค สอนกรรมฐาน ให้ผ้าให้นิสัย บอกบริขาร เผดียงสงฆ์ ซึ่งเรียกว่าอปโลกน์ และบอกอนุศาสน์
๔. สมบัติ คือ วัตถุ สีมา ปริส กรรมวาจา และวิบัติซึ่งตรงกันข้าม
๕. อัฏฐบริขารที่สำคัญขาดไม่ได้
๖. การนับอายุอุปสัมปทาเปกข์ และการตั้งนามฉายาตามวันเกิด
๗. การสวดนาคเดี่ยวหรือหลายนาค ต้องสมมติให้สวด เพื่อรู้จักเปลี่ยนวิภัตติ และการันต์เฉพาะที่ใช้ในกรรมวาจา
๘. การนับเวลาสำเร็จญัตติจตุตถกรรมและการออกหนังสือสุทธิ
๙. หน้าที่พระอุปัชฌาย์ตามหนังสือวินัยมุขและกฎมหาเถรสมาคม ว่าด้วยการแต่งตั้งถอดถอนพระอุปัชฌาย์
ข้อ ๔ ถ้ามิได้กำหนดเป็นอย่างอื่น การฝึกซ้อมอบรมนั้นให้เป็นไปตามวิธีการให้บรรพชา อุปสมบทแห่งลัทธินิกายสงฆ์
หมวด ๒
การทำใบสมัครและใบรับรองผู้จะบรรพชาอุปสมบท
ข้อ ๕ ในการทำใบสมัครขอบรรพชาอุปสมบท และใบรับรองผู้บรรพชาอุปสมบทให้ทำตามแบบท้าย ระเบียบมหาเถรสมาคมนี้
หมวด ๓
การออกหนังสือสุทธิให้แก่สัทธิวิหาริก
ข้อ ๖ หนังสือสุทธิที่พระอุปัชฌาย์ออกให้แก่สัทธิวิหาริกของตน ให้ใช้หนังสือสุทธิซึ่งกรมการศาสนาจัดพิมพ์ โดยอนุมัติมหาเถรสมาคม
ข้อ ๗ เมื่อพระอุปัชฌาย์ออกหนังสือสุทธิให้แก่สัทธิวิหาริกผู้ใดแล้ว ให้บันทึกรายการในหนังสือสุทธิ ของสัทธิวิหาริกผู้ นั้นไว้เป็นหลักฐานในทะเบียนสัทธิวิหาริก
หมวด ๔
การส่งบัญชีสัทธิวิหาริก
ข้อ ๘ ให้พระอุปัชฌาย์ ทำบัญชีสัทธิวิหาริกของตน ที่บรรพชาอุปสมบทใหม่ในปีหนึ่ง ๆ ส่งพระสังฆาธิการผู้บังคับบัญชาเหนือตามกำหนดดังนี้
๑. ส่งเจ้าคณะอำเภอก่อนวันสิ้นเดือน ๙ ของปี
๒. เจ้าคณะอำเภอรวบรวมส่งเจ้าคณะจังหวัดก่อนวันกลางเดือน ๑๐ ของปี
๓. เจ้าคณะจังหวัดรวบรวมส่งเจ้าคณะภาคก่อนวันสิ้นเดือน ๑๐ ของปี
๔. เจ้าคณะภาครวบรวมส่งเจ้าคณะใหญ่ก่อนวันกลางเดือน ๑๑ ของปี
ข้อ ๑๐ ในการทำบัญชีสัทธิวิหาริก ให้ทำตามแบบบัญชีท้ายระเบียบมหาเถรสมาคมนี้
ประกาศ ณ วันที่ ๑๗ เมษายน พ.ศ. ๒๕๐๗
สมเด็จพระอริยวงศาคตญาณ
สมเด็จพระสังฆราช ประธานกรรมการมหาเถรสมาคม
[1] ประกาศในแถลงการณ์คณะสงฆ์ เล่มที่ ๕๒ ตอนที่ ๔ วันที่ ๒๕ เมษายน ๒๕๐๗