หมวดที่ ๖
ว่าด้วยคณะเมือง
——————————
มาตรา ๓๐ กำหนดไว้ชัดเจน :- หัวเมืองหนึ่ง ให้มีพระราชาคณะหรือพระครูเป็นเจ้าคณะเมือง ๑ รูป การเลือกสรรและการตั้ง แล้วแต่จะทรงพระราชดำริ
มาตรา ๓๑ กำหนดหน้าที่เจ้าคณะเมือง
๑) ที่จะตรวจตราอำนวยการวัดและการสงฆ์ในเขตเมืองนั้น ให้เรียบร้อยเป็นไปตามพระวินัยบัญญัติและพระราชบัญญัติ
๒) ที่จะตั้งรองเจ้าคณะแขวง เจ้าอาวาสและรองเจ้าอาวาสในเขตเมืองนั้น
๓) ที่จะตรวจตราทำนุบำรุง การสั่งสอนพระศาสนาและการศึกษาในวัด ในเขตเมืองนั้น
๔) ที่จะแก้ไขความขัดข้องของเจ้าคณะแขวงและระงับอธิกรณ์ วินิจฉัยข้ออุทธรณ์ คำสั่งและคำวินิจฉัยของเจ้าคณะแขวงในเมืองนั้น
๕) ที่จะเลือกเจ้าอาวาสที่สมควรเป็นเจ้าคณะแขวงเสนอต่อเจ้าคณะมณฑล
มาตรา ๓๒ กำหนดอำนาจเจ้าคณะเมือง
๑) ที่จะบังคับบัญชาว่ากล่าวสังฆมณฑลตลอดเมืองนั้น ในกิจอันชอบด้วยพระวินัยบัญญัติและพระราชบัญญัติ
๒) ผู้มีตำแหน่งใดที่ตั้งได้ตามพระราชบัญญัติ ถ้าไม่สมควรอยู่ในตำแหน่ง เพราะความประพฤติ หรือเพราะขาดความสามารถ ก็เอาออกจากตำแหน่งนั้นได้
๓) ที่จะตัดสินข้ออุทธรณ์ คำสั่งหรือคำวินิจฉัยของเจ้าคณะแขวง
มาตรา ๓๓ กำหนดฐานานุศักดิ์ ให้ตั้งฐานานุกรมได้ ๕ รูป คือ พระปลัด ๑ พระวินัยธร ๑ พระวินัยธรรม ๑ พระสมุห์ ๑ พระใบฎีกา ๑ สำหรับช่วยในการคณะ
มาตรา ๓๔ กำหนดเรื่องพระครูเจ้าคณะรอง เมืองที่มีภารกิจมาก จะทรงพระกรุณาโปรดตั้งพระครูเจ้าคณะรองหนึ่งรูปหรือหลายรูปตามที่จะทรงพระราชดำริเห็นสมควร