กาพย์มหาตรังคนที เป็นกาพย์ที่มีลักษณะเหมือนคลื่นในแม่น้ำใหญ่ ในคัมภีร์กาพย์คันถะ มีบทบัญญัติว่า
ทฺวาทสกฺขรปาเทสุ ลกฺขณนฺเตน สามกํ
อธิกกฺขรตา ยสฺสา มหาตรงฺคนทีติ สา
ความว่า ลักษณกาพย์มหาตรังคนที บทหนึ่งมี ๔ บาท ๆ ละ ๑๒ คำ ลักษณะการสัมผัสคล้ายกับตรังคนที เพียงมากกว่าบาทละ ๑ คำ เพราะมีคำมากกว่าจึงเรียกว่า มหาตรังคนที รวมทั้ง ๔ บาทมี ๔๘ คำ การสัมผัสและอื่น ๆ ถือตามแบบตรังคนที เฉพาะคำสุดท้ายของบาทที่ ๔ ส่งสัมผัสไปยังคำที่พร้อมจะรับในบทที่จะแต่งต่อไป มีแผนผังและตัวอย่างดังนี้
