เพลงฉ่อย เป็นกลอนที่ว่ากันแบบปากเปล่าเป็นส่วนมาก ใช้เป็นเพลงไหว้ครูหรือบนบาน หรือโต้ตอบกัน โดยอาศัยความเป็นผู้มีปฏิภาณเป็นสำคัญ จึงกำหนดจำนวนคำแบบไว้มาก ถ้าคำร้องยาวก็ต้องเร่งเสียงสั้น ถ้าคำร้องสั้นก็ต้องเอื้อนให้เสียงยาว เป็นคำกลอนแบบ ๒ บาท ๔ วรรค ๆ ละ ๖-๙ คำ แต่ในแผนผังวรรคละ ๗ คำ ตัด ๒ คำข้างหน้าออก มีแผนผังและตัวอย่างดังนี้
