อุเปนทรวิเชียรฉันท์ ๑๑

        “อุเปนทรวิเชียรฉันท์” เป็นชื่อที่เรียกตามแบบไทย แต่ในคัมภีร์วุตโตทัย ท่านเรียกว่า “อุเปนทรวิเชียรคาถา” เป็นติฏฐุภาฉันท์ ฯ “อุเปนทรวิเชียร” แปลว่า “คาถาที่มีคณะฉันท์ใกล้เคียงกับอินทรวิเชียร” เป็นคาถา ๔ บาท ๆ ละ ๑๑ คำ มีสูตรว่า “อุปาทิกา สาว ชตา ชคาโค” แปลว่า “คาถาที่มี ช คณะ ต คณะ ช คณะ และครุลอย ๒ ชื่อว่า
“อุเปนทรวิเชียร”

        ในการบัญญัติฉันท์ไทยนั้น ท่านนำสูตรดังกล่าวมาเป็นสูตร โดยกำหนดนำมาเพียง ๒ บาท แล้วปรับปรุงให้เป็น ๔ วรรค เพราะมีบาทละ ๑๑ คำ จึงเรียกว่า “ฉันท์ ๑๑” แล้วเพิ่มสัมผัสเข้ากำหนดอย่างเดียวกับอินทรวิเชียรฉันท์ มีแผนผังและตัวอย่างดังนี้

Hits: 629