“อปราชิตาฉันท์” เป็นชื่อที่เรียกตามแบบไทย แต่ในคัมภีร์วุตโตทัย ท่านเรียกว่า “อปราชิตาคาถา” เป็นสักกรีฉันท์ “สักกรี” แปลว่า “ฉันท์เป็นที่กระทำดีด้วยคณะ ลหุ ครุ และยติ ฯ “อปราชิตา” แปลว่า “คาถาที่ไม่แพ้คาถาอื่น” เพราะมี น คณะ เป็นต้น และมีจังหวะหยุด ๒ ช่วง” มีสูตรว่า “นนรสลหุคา, สเรหฺยปราชิตา” แปลว่า “คาถาที่มี น คณะ น คณะ ร คณะ ส คณะ ลหุลอยและครุลอย มีจังหวะหยุด ๗ และ ๗ พยางค์ ชื่อว่า“อปราชิตาคาถา”
ในการบัญญัติฉันท์ไทยนั้น ท่านนำสูตรดังกล่าวมาเป็นสูตร โดยกำหนดนำมาเพียง ๒ บาท แล้วปรับปรุงให้เป็น ๔ วรรค มีบาทละ ๑๔ คำ เพราะมีบาทละ ๑๔ คำนั้น จึงเรียกว่า “ฉันท์ ๑๔” เมื่อปรับปรุงแล้ว เพิ่มสัมผัสเข้า คือ คำสุดท้ายของวรรคที่ ๑ ส่งสัมผัสไปยังคำที่ ๒ ของวรรคที่ ๒, คำสุดท้ายของวรรคที่ ๒ ส่งสัมผัสไปยังคำสุดท้ายของวรรคที่ ๓, และคำสุดท้ายของวรรคที่ ๔ ส่งสัมผัสไปยังคำที่พร้อมจะรับในบทที่จะแต่งต่อไป มีแผนผังและตัวอย่าง ดังนี้
