“ปหรณกลิกาฉันท์” เป็นชื่อที่เรียกตามแบบไทย แต่ในคัมภีร์วุตโตทัย ท่านเรียกว่า “ปหรณกลิกาคาถา” เป็นสักกรีฉันท์ ฯ “ปหรณกลิกา” แปลว่า “คาถาที่มีเสียงไพเราะแผ่วเบาของอาวุธที่กระทบกัน” เป็นคาถา ๔ บาท ๆ ละ ๑๔ คำ มีสูตรว่า “นนภนลคิติป, ปหรณกลิกา” แปลว่า “คาถาที่มี น คณะ น คณะ ภ คณะ น คณะ ลหุลอยและครุลอย มียติ ๒ แห่ง ชื่อว่า“ปหรณกลิกา”
ในการบัญญัติฉันท์ไทยนั้น ท่านนำสูตรดังกล่าวมาเป็นสูตร โดยกำหนดนำมาเพียง ๒ บาท แล้วปรับปรุงให้เป็น ๔ วรรค มีบาทละ ๑๔ คำ เพราะมีบาทละ ๑๔ คำนั้น จึงเรียกว่า “ฉันท์ ๑๔” เมื่อปรับปรุงแล้ว เพิ่มสัมผัสเข้า คือ คำสุดท้ายของวรรคที่ ๒ ส่งสัมผัสไปยังคำสุดท้ายของวรรคที่ ๓, และคำสุดท้ายของวรรคที่ ๔ ส่งสัมผัสไปยังคำที่พร้อมจะรับในบทที่จะแต่งต่อไป มีแผนผังและตัวอย่าง ดังนี้


Hits: 54