ตอนที่ ๒
วิธีกันที่ดินซึ่งเป็นที่วัดให้เป็นที่จัดประโยชน์
——————-
การกันที่ดินซึ่งเป็นที่วัดให้เป็นที่จัดประโยชน์ เป็นวิธีหนึ่งในการจัดการ ศาสนสมบัติของวัด ใช้สำหรับวัดที่บริเวณวัดกว้างขวางและตั้งอยู่ในชุมชนใหญ่ ๆ หรือเป็นชุมชนเศรษฐกิจ ในฐานะที่วัดเป็นนิติบุคคล วัดย่อมมีสิทธิที่จะกระทำได้ โดยอาศัยกฎกระทรวง ข้อ ๒ ซึ่งมีความว่า
“การกันที่ดินซึ่งเป็นที่วัดให้เป็นที่จัดประโยชน์ จะกระทำได้ก็ต่อเมื่อกรมการ-ศาสนาเห็นชอบและได้รับอนุมัติจากมหาเถรสมาคม”
ตามกฎกระทรวงข้อนี้ วัดจะใช้สิทธิสมบูรณ์ในเมื่อกรมการศาสนาเห็นชอบและมหาเถรสมาคมอนุมัติแล้ว การเห็นชอบและอนุมัติดังกล่าว ย่อมมีได้ใน ๒ กรณี คือ
๑) ในกรณีที่เห็นชอบและอนุมัติตามแผนผังเดิม
๒) ในกรณีที่เห็นชอบและอนุมัติตามที่ขอใหม่
ใน ๑) หมายถึง วัดที่ได้เขียนแผนผังวัดแล้วและระบุชัดเจนว่า “เขตจัดประโยชน์” และแผนผังนั้นผ่านความเห็นชอบจากกรมการศาสนา นำเสนอคณะกรรมการอำนวย-การพัฒนาวัดพิจารณาและเสนอมหาเถรสมาคมทราบแล้ว ในกรณีเช่นนี้ ถือว่า “ได้รับความเห็นชอบและอนุมัติแล้ว” แต่ต้องกันตรงที่กำหนดไว้ในแผนผังเดิมเท่านั้น ถ้าประสงค์จะกันที่อื่น ต้องขอรับความเห็นชอบและอนุมัติใหม่
ใน ๒) หมายถึง วัดที่ไม่เคยทำแผนผังวัดเลย หรือได้จัดทำแผนผังวัดและได้ รับความเห็นชอบและอนุมัติแล้ว แต่หาได้ระบุเขตจัดประโยชน์ไว้ไม่ ให้ดำเนินการขอรับความเห็นชอบและอนุมัติตามวิธีดำเนินการดังนี้
(๑) ให้จัดทำแผนผังให้ได้มาตรฐาน ระบุให้ชัดเจนว่า “เขตจัดประโยชน์” ถ้ามีแผนผังฉบับตัวจริงแล้ว ให้คัดลอกหรือถ่ายสำเนาแล้วเขียนวงเขตจัดประโยชน์ให้ชัดเจน เพื่อใช้ประกอบการดำเนินการ
(๒) ทำรายงานขอกันที่ดินซึ่งเป็นที่วัดให้เป็นที่จัดประโยชน์ พร้อมเอกสารประกอบอื่น เสนอเจ้าคณะพิจารณาผ่านทางราชการตามลำดับ เพื่อกรมการศาสนาให้ความเห็นชอบและเสนอมหาเถรสมาคมพิจารณาอนุมัติต่อไป
(๓) ข้อห้ามพิเศษ เมื่อยังมิได้รับยืนยันการเห็นชอบและการอนุมัติเป็นลาย-ลักษณ์อักษร
ก. ห้ามมิให้ทำสัญญาข้อผูกพันใด ๆ เกี่ยวกับที่ดินดังกล่าว
ข. นิติกรรมสัญญาที่วัดจัดทำล่วงหน้าก่อนได้รับอนุมัติย่อมไม่สมบูรณ์ตามกฎหมาย
ข้อแนะนำพิเศษ
วัดต่าง ๆ ควรเร่งรัดทำแผนผังวัดตัวจริงไว้ โดยยึดหลักตามที่กล่าวในเรื่องสาธารณูปการตามขนาดของวัด เฉพาะวัดขนาดกลางหรือขนาดใหญ่ ถ้าอยู่ในชุมชนเศรษฐกิจ ควรกำหนดเขตจัดประโยชน์ไว้ด้วย แล้วเสนอต่อเจ้าคณะและทางราชการตามลำดับถึงอธิบดีกรมการศาสนา เพื่อให้ความเห็นชอบและนำเสนอมหาเถรสมาคมอนุมัติ และลงนามกำกับแผนผังตัวจริง เพื่อเก็บไว้ใช้ในกิจการคณะสงฆ์ตามโอกาสต่อไป
Hits: 10