ตอนที่ ๒ วิธีกันที่ดินซึ่งเป็นที่วัดให้เป็นที่จัดประโยชน์

ตอนที่ ๒

วิธีกันที่ดินซึ่งเป็นที่วัดให้เป็นที่จัดประโยชน์

——————-

        การกันที่ดินซึ่งเป็นที่วัดให้เป็นที่จัดประโยชน์     เป็นวิธีหนึ่งในการจัดการ ศาสนสมบัติของวัด ใช้สำหรับวัดที่บริเวณวัดกว้างขวางและตั้งอยู่ในชุมชนใหญ่ ๆ หรือเป็นชุมชนเศรษฐกิจ ในฐานะที่วัดเป็นนิติบุคคล วัดย่อมมีสิทธิที่จะกระทำได้ โดยอาศัยกฎกระทรวง  ข้อ ๒  ซึ่งมีความว่า

        การกันที่ดินซึ่งเป็นที่วัดให้เป็นที่จัดประโยชน์ จะกระทำได้ก็ต่อเมื่อกรมการ-ศาสนาเห็นชอบและได้รับอนุมัติจากมหาเถรสมาคม

        ตามกฎกระทรวงข้อนี้  วัดจะใช้สิทธิสมบูรณ์ในเมื่อกรมการศาสนาเห็นชอบและมหาเถรสมาคมอนุมัติแล้ว  การเห็นชอบและอนุมัติดังกล่าว ย่อมมีได้ใน ๒ กรณี คือ

          )     ในกรณีที่เห็นชอบและอนุมัติตามแผนผังเดิม

          )     ในกรณีที่เห็นชอบและอนุมัติตามที่ขอใหม่

        ใน ๑) หมายถึง วัดที่ได้เขียนแผนผังวัดแล้วและระบุชัดเจนว่า เขตจัดประโยชน์ และแผนผังนั้นผ่านความเห็นชอบจากกรมการศาสนา นำเสนอคณะกรรมการอำนวย-การพัฒนาวัดพิจารณาและเสนอมหาเถรสมาคมทราบแล้ว ในกรณีเช่นนี้ ถือว่า ได้รับความเห็นชอบและอนุมัติแล้ว แต่ต้องกันตรงที่กำหนดไว้ในแผนผังเดิมเท่านั้น ถ้าประสงค์จะกันที่อื่น  ต้องขอรับความเห็นชอบและอนุมัติใหม่

        ใน ๒) หมายถึง วัดที่ไม่เคยทำแผนผังวัดเลย หรือได้จัดทำแผนผังวัดและได้ รับความเห็นชอบและอนุมัติแล้ว แต่หาได้ระบุเขตจัดประโยชน์ไว้ไม่ ให้ดำเนินการขอรับความเห็นชอบและอนุมัติตามวิธีดำเนินการดังนี้

        (๑)   ให้จัดทำแผนผังให้ได้มาตรฐาน   ระบุให้ชัดเจนว่า  เขตจัดประโยชน์ ถ้ามีแผนผังฉบับตัวจริงแล้ว   ให้คัดลอกหรือถ่ายสำเนาแล้วเขียนวงเขตจัดประโยชน์ให้ชัดเจน เพื่อใช้ประกอบการดำเนินการ

        (๒)  ทำรายงานขอกันที่ดินซึ่งเป็นที่วัดให้เป็นที่จัดประโยชน์   พร้อมเอกสารประกอบอื่น เสนอเจ้าคณะพิจารณาผ่านทางราชการตามลำดับ เพื่อกรมการศาสนาให้ความเห็นชอบและเสนอมหาเถรสมาคมพิจารณาอนุมัติต่อไป

        (๓)   ข้อห้ามพิเศษ เมื่อยังมิได้รับยืนยันการเห็นชอบและการอนุมัติเป็นลาย-ลักษณ์อักษร

                  ห้ามมิให้ทำสัญญาข้อผูกพันใด ๆ เกี่ยวกับที่ดินดังกล่าว

                   นิติกรรมสัญญาที่วัดจัดทำล่วงหน้าก่อนได้รับอนุมัติย่อมไม่สมบูรณ์ตามกฎหมาย

ข้อแนะนำพิเศษ

          วัดต่าง ๆ   ควรเร่งรัดทำแผนผังวัดตัวจริงไว้ โดยยึดหลักตามที่กล่าวในเรื่องสาธารณูปการตามขนาดของวัด เฉพาะวัดขนาดกลางหรือขนาดใหญ่ ถ้าอยู่ในชุมชนเศรษฐกิจ  ควรกำหนดเขตจัดประโยชน์ไว้ด้วย  แล้วเสนอต่อเจ้าคณะและทางราชการตามลำดับถึงอธิบดีกรมการศาสนา  เพื่อให้ความเห็นชอบและนำเสนอมหาเถรสมาคมอนุมัติ และลงนามกำกับแผนผังตัวจริง  เพื่อเก็บไว้ใช้ในกิจการคณะสงฆ์ตามโอกาสต่อไป